Przystanek LK (LUNETA I KURTYNA
VI-VII ORAZ KOSZARY KOZACKIE)
- ORIENTACJA I OPIS

Po środku kurtyny pomiędzy bastionami VI i VII, w okresie Księstwa Warszawskiego ok. roku 1807, zbudowano kojec – niewielki budyneczek, z którego można było ostrzeliwać drogę położoną po zewnętrznej linii fosy, tak zwaną drogę krytą. Przed nią usypano jedno z nowatorskich wówczas dzieł twierdzy – wielką ziemną budowlę wysuniętą, tzw. lunetę. Miała potężne wały od przodu, jednak od tyłu, czyli od strony twierdzy, była otwarta. Już od roku 1825 Rosjanie planowali wstawić do wnętrza lunety potężny kazamatowy śródszaniec, czego jednak nigdy nie uczyniono. Gorączkowe prace ruszyły dopiero w roku 1854, w obliczu możliwego w każdej chwili konfliktu zbrojnego z Austrią i prawdopodobnego, kolejnego polskiego powstania narodowego. Śródszaniec powstał jako ziemna, nieskazamatowana reduta. Cała budowlę w znacznym stopniu splantowano po 1866 r. Na miejscu splantowanej reduty, po skasowaniu twierdzy, postawiono w drugiej połowie XIX wieku koszary kozackie. Studium, wykonane przez Politechnikę Krakowską w roku 2006 wykazało znaczą wartość tego nawarstwionego zespołu, ze szczególnym uwzględnieniem starej zieleni koszarowej, będącej w istocie jedynymi pozostałościami garnizonowych, choć już nie fortecznych, nasadzeń w Twierdzy Zamość. Dlatego też w projekcie "Zamość miasto UNESCO, Pomnik Historii RP produktem turystycznym polskiej gospodarki” przewidziano bardzo ważna rolę dla dawnej lunety i późniejszych koszar kozackich. Zaznaczono w terenie ogrom dawnego dzieła obronnego za pomocą częściowo zrekonstruowanych wałów oraz nasadzeń. Dla budynków koszar i otaczającego ich ogrodu przyjęto najważniejszą dla odrestaurowanej Twierdzy funkcję – Forteczne Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej dla Zwiedzających Zamość. Prace ukończono w roku 2012.