Przystanek R II-III (RAWELIN
I KURTYNA II-III Z BRAMĄ SZCZEBRZESKĄ
I SALĄ MUZEALNĄ )- ORIENTACJA I OPIS

Otoczenie Bramy Szczebrzeskiej w kurtynie między bastionami II i III to wyjątkowe miejsce, gdzie wkład i efekt prac podjętych już w XXI wieku, ze wsparciem zarówno Norwegii, jak i Unii Europejskiej, jest najbardziej widoczny. Docelowo będzie to drugie, po otoczeniu Bastionu VII, miejsce pełnej rekonstrukcji krajobrazu warownego Twierdzy Zamość – dosłownie „Sektor Zatrzymanego Czasu”. Kontrast pomiędzy mało czytelnym obszarem południowo-zachodniego wjazdu do miasta (który w ramach radykalnych działań konserwatorskich został odcięty), a dzisiejszym stanem Bramy Szczebrzeskiej i jej przedpola, jest chyba największy w całym Zamościu. Brama Szczebrzeska, największa z bram zamojskich, zaprojektowana pod koniec wieku XVI przez Bernardo Morando, ukończona przez Błażeja Gocmana, przebudowana została w stylu późnobarokowym w 1770-1772 i ponownie, w latach 1821-1824, gdy uzyskała monumentalny, klasycystyczny wygląd. Po wysadzeniu kurtyn w chwili likwidacji twierdzy w latach 1866-1868, stała się wolnostojącym budynkiem, pełniącym funkcje kuchni garnizonowej. W latach 20-tych XX wieku pełniła funkcję domu noclegowego. Stała się w końcu zatopionym w zieleni, peryferyjnym budynkiem bez wyrazu architektonicznego. Świetność odzyskała dopiero dzięki programowi „Konserwacja, renowacja i adaptacja na cele kultury fortyfikacji Starego Miasta w Zamościu” dofinansowanemu w ramach funduszy EOG. Świetnie odrestaurowana w roku 2010 brama, wraz ze zrekonstruowanym mostem fortecznym, odnowionym blokhauzem, strzegącym wjazdu i odtworzoną nawierzchnią placu wewnątrz dawnego rawelinu jest nową wizytówką Zamościa. Z kolei program „Zamość miasto UNESCO, Pomnik Historii RP produktem turystycznym polskiej gospodarki” dodał w 2012 r., niemal pełną rekonstrukcję wałów rawelinu przed Bramą Szczebrzeską i odbudowę odcinków kurtyn. Zrealizowane, najambitniejsze w dawnej twierdzy zadanie, w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, to odbudowa bastionów II i III oraz odbudowa kurtyny między Bramą Szczebrzeską a Bastionem III z ukrytym we wnętrzu wału nowoczesnym budynkiem Muzeum Fortyfikacji i Broni, które domknie monumentalny i niepowtarzalny widok na potężną bastionową twierdzę od strony południowej.